محمود بهمنیار

دکتر محمود بهمنیار (1386- 1298 ه.ش.) یک دامپزشک بود که در سال 1325 به استخدام انستیتو پاستور ایران درآمد. ایشان از همان ابتدا در بخش هاری و تحت نظر دکتر قدسی شروع به کارآموزی و خدمت نمود. فعالیت های علمی دکتر بهمنیار به علت علاقه ایشان در زمینه های مختلف و بر اساس موضوعات مطرح آن روزگار، به ویژه در زمینه بیماری های طاعون و هاری صورت می گرفت. دکتر بهمنیار در سال 1335 رییس بخش هاری انستیتو پاستور ایران گردید. ایشان دوره اپیدمیولوژی طاعون را در مدت یکسال در دانشگاه کالیفرنیا آمریکا گذراند. دکتر بهمنیار مدت ها به عنوان یک محقق در کشورهای هند، کامبوج، برمه (میانمار)، اندونزی ، ویتنام و سپس مدتی در یمن، آمریکای جنوبی و برزیل در زمینه کنترل طاعون فعالیت نمود. در طی این سال ها، تحت تاثیر فعالیت های انجام شده درزمینه طاعون، تحقیقات در مورد هاری در سایه قرار گرفته بود.

دکتر بهمنیار در طی این سالها دوره های مختلف آموزشی و پژوهشی متعددی را در انستیتو پاستور پاریس و سایر مراکز بین المللی طی نموده و عضو کمیته کارشناسان طاعون و هاری سازمان بهداشت جهانی بود. گایدلاین سازمان بهداشت جهانی در زمینه طاعون در سال 1354 توسط ایشان به نگارش درآمد. دکتر بهمنیار در سال 1359 باز نشسته گردید.

شکل زیر- دکتر محمود بهمنیار و دکتر مارسل بالتازار، 1346، ماموریت کنترل طاعون برزیل 

منصور شمسا

دکتر منصور شمسا در سال 1301 به دنیا آمد و از سال 1328 به طور غیر رسمی و از سال 1334 به طور رسمی به عنوان پزشک و متخصص ‌اپیدمیولوژی به استخدام انستیتو پاستور ایران درآمد. شمسا دروس تکمیلی بهداشت را به مدت یکسال در انستیتو پاستور فرانسه گذراند. شمسا در سال 1334 به مطالعه تب راجعه در افغانستان پرداخت. در سال 1347 به ریاست بخش اپیدمیولوژی و مسوول تحقیقات طاعون منصوب شد. در سال 1348 به عنوان کارشناس سازمان بهداشت جهانی در کنترل طاعون اندونزی مشارکت داشت. مطالعات وسیع دکتر منصور شمسا و همکارانشان در سال های 1348 و 1349 در مورد بیماری تولارمی، باعث اولین گزارش این بیماری در شمال غربی و شرق کشور در دام های¬اهلی و حیات وحش شد. در این مطالعه بیش از 4500 پستاندار وحشی و 200 گوسفند و گاو، در 47 نقطه کشور در جستجوی رد عامل تولارمی مورد بررسی قرار گرفتند. این مطالعه به شناسایی هر چه بیشتر پراکندگی پستانداران وحشی در کشور، به عنوان مخزن بسیاری از بیماری های عفونی مشترک انسان و دام، کمک شایانی نمود. دکتر شمسا در سال 1350 در برنامه ریشه کنی مالاریا در کشور پاکستان به عنوان مشاور اپیدمیولوژی شرکت داشت. دکتر منصور شمسا مدتی نیز رییس انستیتو پاستور ایران بوده است و در سال 1354 بازنشسته گردید. ایشان هنوز در قید حیات می باشند.

شکل زیر- دکتر منصور شمسا، نفر وسط در عکس؛ پایگاه اکنلو، 1342 

بیوک سیدیان

دکتر بیوک سیدیان متولد 1298 در شهر تبریز بود. ایشان دکترای دامپزشکی را در سال 1320 اخذ نمود و مطالعات تکمیلی را در فرانسه و انگلستان گذراند. دکتر سیدیان بجز همراهی در مطالعات طاعون در داخل کشور، مطالعات وسیعی را در عراق، ترکیه و سوریه به اجرا گذاشت. در سال 1338، نتایج مطالعات ایشان در مورد طاعون در منطقه خاورمیانه در مجله سازمان بهداشت جهانی انتشار یافت. ایشان در سال 1357 بازنشسته گردیدند.

شکل زیر- بالتازار و سیدیان در ماموریت مطالعه طاعون، مریوان، سال 1339

رسول پورنکی

رسول پورنکی (1385- 1299 ه.ش.) در شهر خوی به دنیا آمد. پورنکی مدرک دکترای دامپزشکی خود را در سال 1324 از دانشگاه تهران اخذ نمود. ایشان در سال 1330 به عنوان رییس آزمایشگاه اپیدمیولوژی مدیریت کارهای آزمایشگاهی مرتبط با طاعون را تا سال 1341 به عهده داشت. پورنکی یکی از همراهان تیم های تحقیقاتی انستیتو پاستور ایران در اکنلو بود و مقالاتی از ایشان در حوزه طاعون منتشر شده است.دکتر پورنکی سپس رییس بخش ویروس شناسی و در سال 1357 ریاست انستیو پاستور ایران را به عهده گرفت.

شکل زیر- دکتر پورنکی (سمت راست)، 1331، کردستان ایران، در حال جدا کردن کک از جونده

شمس الدین مفیدی

دکتر شمس الدین مفیدی در سال 1300 ه.ش. در شهر رشت به دنیا آمد. مفیدى در سال 1324 دکتراى پزشکى گرفت و متخصص انگل‏شناسى شد. پس از چند سال عازم امریکا شد و در رشته بهداشت متخصص گردید. چندى هم در انگلستان، فرانسه، تونس، الجزیره و مراکش به تحصیل و مطالعه اشتغال داشت. در سال 1338 استاد کرسى انگل‏شناسى دانشکده پزشکى دانشگاه تهران شد و در سال 1345 رییس دانشکده بهداشت شد. وى در سال 1357 به سمت وزیر علوم انتخاب شد.دکتر شمس‏الدین مفیدى، یکى از محققین برجسته در مسائل بهداشتى بود. مفیدى با تیم های تحقیقاتی انستیتو پاستور ایران در حوزه مطالعه طاعون در زمینه کک شناسی همکاری نزدیکی داشت.

شکل زیر- از چپ به راست: شمس الدین مفیدی، بیوک سیدیان، منصور شمسا و مارسل بالتازار در کنار پروفسور رنه لگرو، 1327 

میرهوشنگ مجد تیموری

دکتر میرهوشنگ مجد تیموری، پزشک و متخصص اطفال، متولد 1312 از رشت بود. ایشان در سال 1332 به استخدام انستیتو پاستور ایران درآمد و به عنوان فردی خبره، هدایت مطالعات طاعون و تولارمی را در بعضی ماموریت ها به عهده داشت. مقالاتی از ایشان در حوزه طاعون به جا ماند است.

عبدالله حبیبی

دکتر مصطفی حبیبی گلپایگانی (1327-1283 ه.ش.) در تهران به دنیا آمد و در سال 1307 به فرانسه رفت. در سال 1314 از دانشکده پزشکی پاریس فارغ‌التحصیل شد و تحصیلات خود را در آسیب‌شناسی ادامه داد. وی در 1315 به ایران آمد و کار خود را به عنوان متخصص آسیب شناسی در انستیتو پاستور ایران آغاز کرد. در سال 1320، دکتر حبیبی اولین استاد تمام وقت آسیب‌شناسی دانشکده پزشکی تهران شد. وی بنیان گذار نخستین مجله پزشکی دانشگاه تهران بود و همچنین آموزشگاههای عالی بهداری را در مشهد (1320)، شیراز و اصفهان (1325) دایر کرد. این آموزشگاهها پیش درآمد دانشکده‌های پزشکی در این شهرها بودند. دکتر حبیبی، علاوه بر اینها، چند کتاب درسی پزشکی و تعدادی مقاله دربارة آسیب شناسی و بیماری‌های بومی به چاپ رساند. دکتر حبیبی از همراهان تیم های تحقیقاتی طاعون انستیتو پاستور ایران بود و فعالیت های مرتبط با آسیب شناسی را برای این تیم ها طراحی و اجرا نمود.

عبدالرحمن فرهنگ آزاد

دکتر عبدالرحمن فرهنگ آزاد، دکترای داروسازی خود را از دانشگاه تهران و دکترای تخصصی خود را از دانشگاه جان هاپکینز آمریکا کسب کرد. ایشان دارای مطالعات زیادی روی فون کک های ایران، جوندگان و پستانداران کوچک بوده است و در این راستا، با انستیتو پاستور ایران و پایگاه اکنلو همکاری داشته اند. ایشان در اولین مطالعه بررسی وضعیت تولارمی در حیات وحش و دام های اهلی ایران همکاری داشته اند.

میرزاآقا افتخاری

دکتر میرزاآقا افتخاری، خون شناس و پزشک علمی نظامی انستیتو پاستور ایران بود که سال های رییس آزمایشگاه طاعون بود و خدمات و تحقیقات زیادی از ایشان به جا مانده است.

شکل زیر- دکتر بهمنیار، دکتر پورنکی، دکتر سیدیان، میهمان، دکتر بالتازار، دکتر افتخاری، دکتر مستشفی، انستیتو پاستور ایران، 1338

موسی حکیمی

موسی حکیمی، متولد 1298 زنجان، ایشان در سال 1332 به استخدام انستیتو پاستور ایران درآمدند.آقای حکیمی به عنوان کارمند تمام وقت آزمایشگاه انستیتو پاستور ایران در اکنلو سال ها یار و همراه تیم های تحقیقاتی طاعون بوده است و در همین پایگاه نیز بدرود حیات گفت.

شکل زیر- دکتر بالتازار و موسی حکیمی، پایگاه اکنلو، 1337

پزشکپور مستشفی

دکتر پزشـکپور مستشـفی در خرداد ماه سـال ١٣٠٤شمسی در تهران به دنیا آمد. او در سـال ١٣٣٢ موفـق بـه اخـذ درجـه دکترا در رشـته بیولـوژى از دانشـگاه ژنـو شـد. مستشفى پـس از بازگشـت بـه ایـران ابتدا در انسـتیتو پاسـتور ایـران خدمـت نمـود.دکتر مستشفی همراه بـا همکاران خود ضمن مطالعه چگونگی اشاعه طاعـون در آن ناحیه موفق به کشف چند گونه موش صحرایی مقاوم بـه طاعون شد. مطالعات ژنتیکی موش های صحرایـی مقاوم و حسـاس به طاعون در ایـران از آن زمان و با محوریت دکتر مستشفی شروع شـد. مستشـفی در سـال ١٣٣٦ به استخدام دانشـگاه تهران درآمد. ایشان پایـه گـذار دروس ژنتیک در دانشـکده علـوم دانشـگاه تهـران بـود و بـا همـکارى دانشـجویان دوره فـوق لیسـانس پژوهش هـاى خـود را در زمینه ژنتیـک توده ها و شناسـایى کروموزومـى چنـد نـوع جونـده صحرایی ایـران ادامـه داد. ایشان پایه گذار انجمن ژنتیک در ایران محسوب می شود.

میرحامد حسین سیادت

دکتر میرحامد سیادت (1370-1287ه.ش.) در خمینی شهر اصفهان به دنیا آمد. ایشان دانشنامه دکترای پزشکی خود را از دانشگاه ژنو کسب کرد و در سال 1319 پس از کسب دکترای تخصصی بیماری های عفونی به کشور بازگشت. ایشان دوره میکروب شناسی را نیز در دانشگاه پاریس طی نمود.

سیادت سال ها رئیس هیات اعزامی به مناطق کردستان، کرمانشاه و همدان به منظور تشخیص و مبارزه با طاعون بود.

مهدی آسمار

دکتر مهدی آسمار در سال 1322 در قزوین متولد شد. ایشان پس از کسب مدرک کارشناسی ارشد حشره شناسی پزشکی از دانشگاه تهران در سال 1353 به استخدام بخش اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران درآمد. عمده تحقیقات ایشان در این بخش در زمینه اپیدمیولوژی طاعون و تب راجعه بود. دکتر آسمار در پایگاه تحقیقاتی اکنلو بررسی اپی زئوسی طاعون درکانونهای طاعون خیز استان های کردستان و همدان را ادامه داد. همچنین پروژه های تعیین حساسیت سویه های مختلف طاعون بومی ایران نسبت به آنتی بیوتیکها و بررسی اثربخشی سموم سیستمیک درکنترل کک جوندگان صحرائی را به انجام رسانید. یکی دیگر از برنامه های ایشان در پایگاه اکنلو برگزاری کارگاه آموزشی طاعون بود که با مشارکت نماینده های استانهای مختلف کشور به مدت دو هفته برگزار گردید.

درسال 1355 به هنگام انجام تحقیقات صحرائی در بیابانهای اطراف شهرستان اردبیل در مجاورت روستای خاتون آباد موفق به جداسازی میکروب طاعون از جونده صحرائی مریون پرسیکوس گردید و نتایج تحقیقات خود را در نشست متخصصین طاعون سازمان بهداشت جهانی در شوروی سابق ارائه داد. در سال 1360 موفق به دفاع ازپایان نامه دکترای تخصصی خود در رشته انگل شناسی و حشره شناسی پزشکی در زمینه مقایسه دوگروه مریون پرسیکوس شامل مریون پرسیکوس منطقه تلو (تهران)، بعنوان حیوان حساس به بیماری طاعون، ومریون پرسیکوس منطقه اکنلو، بعنوان حیوان مقاوم به بیماری طاعون، از نظر صفات مرفولوژیکی، اکولوژیکی و مختصات داخلی از جمله ژنتیک مارکرها، سیتوژنتیک و فلورباکتریائی روده ای، شد. در همان سال به سمت رئیس آزمایشگاه اپیدمیولوژی و پس از باز نشسته شدن دکتر یونس کریمی به سمت رئیس بخش اپیدمیولوژی منصوب گردید. ایشان در سال 1364 رییس بخش انگل شناسی و سپس معاون پژوهشی انستیتو پاستور ایران شد و درسال 1387 پس از 35 سال خدمت بازنشسته گردید.

عارف امیرخانی

دکتر عارف امیرخانی (متولد 1328) دامپزشک و اپیدمیولوژیستی بود که از سال 1357 به استخدام انستیتو پاستور ایران در آمد و به ترتیب با عناوین کارشناس، رییس آزمایشگاه و رییس بخش اپیدمیولوژی و سرپرست پایگاه اکنلو (1367) در مقطعی از زمان تحقیقات طاعون را مدیریت نمود و در مهرماه 1389 بازنشسته گردید. کتاب بافت شناسی جوندگان صحرایی (مریون پرسیکوس) از تالیفات ایشان است که به توضیح اصول بافت شناسی جونده مریون پرسیکوس می پردازد که مخزن اصلی طاعون در طبیعت است.

حسن نکویی دستجردی

آقای حسن نکویی دستجردی در سال 1331 در اصفهان به دنیا آمد. ایشان در سال 1358 به استخدام بخش اپیدمیولوژی انستیتو پاستور ایران درآمد و یکی از کارشناسان ادامه دهنده تحقیقات طاعون در سال های بعد از انقلاب به محوریت پایگاه اکنلو بود؛ نتایج تحقیقات ایشان در این رابطه به چاپ رسیده است. کتاب جونده شناسی پزشکی که در سال 1389 توسط ایشان و دکتر آسمار نگارش شد توسط انستیتو پاستور ایران به چاپ رسیده است. در این کتاب به توصیف جوندگان مهم از نظر بهداشتی پرداخته شده است.

نورایر پیازک

دکتر پیازک در سال 1331 در شهر کرمانشاه متولد شد. مدرک لیسانس بیولوژی خود را از مدرسه عالی علوم اراک و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در رشته حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین از دانشگاه علوم پزشکی تهران دریافت نمود. از فروردین 1357 همکاری خود را در انستیتو پاستور ایران با دکتر ژان ماری کلن در بخش حشره شناسی شروع کرد. عمده مطالعات علمی ایشان بر روی کک ها و کنه های ایران بویژه در اکنلو بوده است. دکتر پیازک از سال 1358 همکاری خود را دربخش اپیدمیولوژی با مرحوم دکتر یونس کریمی و دکتر آسمار در زمینه های قبلی ادامه داد و در نهایت کتاب کلید مصور کک های ایران را تهیه نمود. دکتر پیازک در سال 1389 بازنشسته گردید.

صبار فرمانفرماییان

دکتر صبار فرمانفرماییان در سال 1291 در تهران متولد شد. پدر ایشان، عبدالحسین میرزا فرمانفرماییان، واقف زمین انستیتو پاستور ایران در تهران بود. فرمانفرماییان تحصیلات دبیرستان و دانشگاه را در فرانسه و سوییس سپری کرد و مدرک دکترای پزشکی را از دانشگاه ژنو و دکترای تخصصی اپیدمیولوژی و بیماری‏های واگیر‏دار و گرمسیری را از دانشگاه لندن اخذ نمود. فرمانفرماییان پس از بازگشت به کشور مسئول نظارت بر مشکلات بهداشتی غرب کشور کشد و پس از آن، مسوول برنامه ریشه کنی و کنترل مالاریا گردید. ایشان در سال 1330 وزیر بهداری دولت دکتر محمد مصدق شد و پس از آن جذب سازمان جهانی بهداشت شد و پروژه‏های بهداشتی متعددی را در کشورهای آفریقایی برنامه ریزی و اجرا کرد و به دنبال آن از طرف این سازمان، برنامه ریشه کنی و کنترل مالاریا در جنوب شرقی آسیا را برعهده گرفت.

دکتر صبار فرمانفرماییان از سال 1350 تا 1356 رییس انستیتو پاستور ایران بود و همواره حامی برنامه های مطالعاتی طاعون در اکنلو بود.

دکتر فرمانفرمائیان در 29 اردیبهشت سال 1385 دار فانی را وداع گفت.

شکل زیر- نشست سازمان بهداشت جهانی در زمینه طاعون در پایگاه تحقیقاتی اکنلو؛ 1351، دکتر صبار فرمانفرماییان در وسط تصویر با کلاه و عینک دیده می شود.

محمد حنیفی

محمد حنیفی در سال 1315 در روستای آقبلاغ مرشد از توابع بیجار به دنیا آمد. همزمان با اپیدمی طاعون در روستای آقبلاغ، تعداد زیادی از اقوام ایشان در اثر طاعون مردند. دکتر بالتازار برای انجام فعالیتهای میدانی افرادی آشنا به منطقه را از اهالی دهکده آق بلاغ مرشد بکار گرفت. حنیفی در این همکاری، وظیفه یافتن لانه‌های موش صحرائی و تله‌گذاری برای آنها را به عهده داشت و علاقمندی و پشتکار ایشان در این کار باعث شد تا ایشان در سال 1338 به استخدام انستیتو پاستور ایران در آیند. درطول سالهایی که درانستیتو پاستور ایران کارمی کند با راهنمایی و ارشادات بزرگان این حوزه، و مخصوصا دکتر میزون و دکتر دوگلاس لی، و شرکت فعال در ماموریت های مختلف آشنایی در کشور آشنایی کافی و وافی را در رابطه با شناسائی جوندگان وحشی کسب می کند. ایشان با شرکت مستمر و خستگی‌ناپذیر درعملیاتهای صحرایی و شکار شبانه روباه وسایر حیوانات وحشی و نیمه اهلی به عنوان یک کارشناس نقش مهمی در پیشرفت های علمی این حوزه در کشور داشت. شناسایی کانون طاعون در سراب یکی از کارهای مهم علمی است که توسط ایشان و همکارانش انجام شد.حنیفی در سال 1373 به عنوان کارشناس آزمایشگاه بازنشسته شد. در سال 1391، ایشان مستندات و نمونه های زیادی را که طی سال ها جمع آوری کرده بود به انستیتو پاستور ایران اهدا می کند که این اموال اهدایی، زمینه ساز راه اندازی موزه ای می شود که به نام ایشان در پایگاه تحقیقاتی بیماری های نوپدید و بازپدید نامگذاری شده است.کتاب "طاعون علیه مردم؛ مردی علیه طاعون"مجموعه خاطرات ایشان در طی خدمت می باشد که منتشر شده است.ایشان دارای فرزندی به نام "حامد" می باشد که سی سال راه پدر را ادامه داد و در سال 1392 بازنشسته گردید.

شکل زیر- محمد و حامد حنیفی در ماموریت روستای آقبلاغ مرشد در 30 کیلومتری پایگاه، 1365

گزاویه میزون

دکتر گزاویه میزون (Xavier Misonne) یک جانورشناس بلژیکی بود که تحقیقات وسیعی را به محوریت پایگاه در سال های 1335 تا 1339 انجام داد و حاصل آن کتابی است که در فصلی از آن به توصیف اکولوژی و جوندگان منطقه کردستان پرداخته است. در کتاب دکتر میزون، به تجزیه و تحیل فون منطقه آق بولاغ مرشد بیجار پرداخته شده است . میزون پایه گذار، علم جونده شناسی در ایران بود و به شناسایی علمی جوندگان مخزن طاعون در ایران کمک بسیار زیادی نمود. دکتر میزون کتاب "جغرافیای جانوری پستانداران ایران" را در سال 1338 نگارش نمود. فصلی از این کتاب به تجزیه و تحلیل فون منطقه آق بولاغ مرشد بیجار (در 30 کیلومتری اکنلو) اختصاص یافته است. برگردان و بازنگری این کتاب توسط دکتر جمشید درویش، استاد جانورشناسی دانشگاه فردوسی مشهد صورت گرفته است. میزون پس از ایران به عنوان کارشناس خبره سازمان بهداشت جهانی تحقیقات خود را در کشورهای سوریه، هند، ترکیه، لیبی، بولیوی، پرو شیلی و اندونزی ادامه داد.

گزاویه میزون در کتاب خود کارهایی را که بر روی جوندگان وحشی کرده است اینطور شرح می دهد: «اولین جونده ای که صید کردم این مریون های فوق العاده بودند، مریون پرسیکوس، بزرگ، با شکمی سفید، دم بلند که در انتهای آن یک منگوله سیاه است، حیوانات مهربان که من میتونم با دست آنها را از لانه بیرون بکشم بدون اینکه گاز بگیرند. سبیل بلند و خاکستری فر خورده و دور چشم سیاه و براق که مثل دو مروارید برق می زنند. بعد از دو هفته متوجه شدم که فقط یک نوع مریون را در این منطقه پیدا کرده ام؛ با جست و جوی بیشتر در مناطق دورتر، مریون دیگری پیدا کردم کمی متفاوت انتهای دم آن مثل قلم نقاشی است که مریون گرادووی بود که قبلاً در آذربایجان روسیه دیده بودم و تا بحال در کلکسیون موزه های غربی ندیده ام. کمی پایین تر در دره یک نوع دیگر مریون وجود داشت، مریون لیبیکوس تشخیص آن که داشتن دم حنایی رنگ بود خیلی سخت نبود. با احتیاط آنها را از داخل لانه می گرفتم که ککی به من منتقل نشود و با رنگ کردن و نشانه گذاشتن روی سرشان ردشان را می گرفتم و زود متوجه شدم که این جوندگان کوچک، زندگی اجتماعی فعالی دارند و با این مدل زندگی انتقال طاعون از یکی به یکی دیگر انجام می شود».

میزون در سال 2002 کتابی تحت عنوان "از کردستان تا صحرای آتاکاما" در مورد فعالیت های علمی دوره زندگیش نوشته است.

شکل زیر- عکس راست: (از راست به چپ) دکتر بالتازار، دکتر میزون و دکتر سیدیان در حال صرف صبحانه در سال 1336. عکس چپ: دکتر گزاویه میزون؛ سال 1337، پایگاه تحقیقاتی اکنلو

ژان ماری کلن

دکتر ژان ماری کلن (J.M. Klein) یک حشره شناس بود که مطالعات کک شناسی وسیعی را در کنار مطالعات طاعون ایران و به محوریت پایگاه اکنلو انجام داد. دکتر کلن پس از بازگشت از ایران این دسته از مطالعات را در ویتنام و کامبوج ادامه داد

شکل زیر- از راست: دکتر ژان ماری کلن، محمود دماوندی (راننده) و دکتر یونس کریمی، 1333، پایگاه اکنلو

هنری مولارت

دکتر هنری مولارت (Henri Mollaret) پزشک و بیولوژیست فرانسوی بود که در سال 1923 در پاریس به دنیا آمد. دکتر مولارت پس از سال ها مطالعات طاعون در آفریقا در سال 1963 به انستیتو پاستور ایران آمد و در پایگاه مطالعاتی طاعون (اکنلو)، به بررسی بقای طاعون در خاک پرداخت. مطالعات او نشان داد که در آزمایشگاه، باسیل طاعون می تواند در خاک برای چند ماه بدون از دست دادن بیماری زایی آن زنده بمانند.مولارت سال ها به عنوان کارشناس سازمان بهداشت جهانی در زمینه طاعون بود و در سال 1978 مرکز همکار سازمان بهداشت جهانی در زمینه های یرسینیا (طاعون)، پاستورلا و تولارمی را در انستیتو پاستور پاریس راه اندازی نمود.

شکل زیر- از راست به چپ: دکتر محمود بهمنیار، دکتر مارسل بالتازار، دکتر هنری مولارت؛ نشست سازمان بهداشت جهانی در مورد طاعون، 1349، ژنو

دوگلاس لی

دکتر دوگلاس لی (Douglas M. Lay) یک جونده شناس آمریکایی از دانشگاه شیکاگو بود که چندین سال در اقصی نقاط ایران به مطالعه پستانداران ایران پرداخت و کتاب "مطالعه پستانداران ایران"، حاصل نتایج مطالعات او طی سال های 1341 و 1342 در ایران است.دکتر لی در سال های حضور در ایران همکاری نزدیکی با انستیتو پاستور ایران و تیم های تحقیقاتی آن داشت و در سال 1344 یک نوع خاص از موش کور از جنس تالپا را از منطقه کردستان ایران گزارش کرد.

ایو جین گولون

دکتر ایو جین گولون (Yves Jean Golvan)، متولد 1927 یک جانورشناس بود که سه سال تحقیقات خود را به محوریت پایگاه اکنلو انجام داد. گولون کتاب اکولوژی مریون های کردستان و ارتباط آن با اپیدمیولوژی طاعون روستایی را در سال 1961 و یک مقاله را در سال 1963 با همکاری جین آنتونی ریو به نگارش درآورد.

جین آنتونی ریو

دکتر جین آنتونی ریو (Jean-Antoine Rioux)، متولد سال 1925، یک پزشک و فارغ التحصیل دانشگاه مونت پلیه فرانسه بود که دو سال در ایران بود و تحقیقاتی را در پایگاه تحقیقاتی اکنلو انجام داد. یک کتاب و یک مقاله حاصل مطالعات او در ایران است.

آلین چابو

دکتر آلین چابو (Alain Chabaud) (2013-1923)، یک انگل شناس فرانسوی بود. وی رییس آزمایشگاه بیماری های مشترک انسان و دام در موزه تاریخ پزشکی پاریس طی سال های 1960 تا 1990 بود. دکتر چابو در سال 1951 تحقیقاتی را در پایگاه اکنلو انجام داده است. تحقیقات ایشان بر روی فیلاریاهای ایران در مقالات متعددی چاپ شده است .

دانیل کارلتون گایداشک

دکتر دانیل کارلتون گایداشک (Daniel Carleton Gajdusek) (2008-1923) یک پزشک آمریکایی بود که در سال 1976 جایزه نوبل پزشکی را برای کار بر روی بیماری کورو (kuru)، اولین بیماری پریونی انسان که نشان داده شد برای انسان می تواند واگیردار باشد، بدست آورد. دکتر کارلتون در سال 1954 مدتی را در انستیتو پاستور ایران و پایگاه اکنلو به کارآموزی طاعون زیر نظر دکتر بالتازار پرداخت.

فرانسیس پیتر

دکتر فرانسیس پیتر (Francis Petter) (2012-1923)، یک جانورشناس و پرنده شناس به نام از موزه ملی تاریخ طبیعی فرانسه بود. او کلکسیونی از 30 هزار پستاندار را در مدت 40 سال جمع آوری نمود. فرانسیس مدتی را در اکنلو و مدتی را نیز با تیم مطالعاتی انستیتو پاستور ایران در سوریه، عراق و برزیل همراه بود. او متخصص در بوم شناسی پستانداران کوچک و بالاخص خانواده Muridae بود.

شکل زیر- فرانسیس پیتر و مارسل بالتازار سوریه؛ 1334

سایر همکاران

آقایان دکتر احمد فیاض، دکتر سید مصطفی پورتقوا، دکتر پرویز پرویزی، صادق حکیمی، محمدخیرالله زاده، مصطفی امیری، فیض الله سالارکیا، حامد سالارکیا، سلمان مصباح، موسی حکیمی، حسین نوروزی، معرفت الله تیزفهم، وهاب حضرتی، ابوالحسن حسین نیا، سرابی، اسدالله برندک، میرعظیم قاسمی، عباس ببرزاده، محمود دماوندی، حبیب جعفری، عباس جعفری، محمدرضا آقاعباسی، مرتضی متولیان، کاظم ارغنده، رشید معمر، اسماعیل اکبرشاهی، محمد حسین زرآبادی، بهرام دانشیان، ایرج دهقان، یعقوب خسروانی، حسین نوروزی، رشید معمر، مرتضی متولیان و محسن حسن زاده در سالیان گذشته با پایگاه اکنلو همکاری نموده اند که نقش مهم و موثری را در توفیقات آن به عهده داشته اند.

شکل زیر- ردیف بالا از راست: دکتر مارسل بالتازار، عباس ببرزاده، محمود دماوندی (راننده)، حبیب جعفری(راننده)، سلمان مصباح، وهاب حضرتی

ردیف پایین از راست: محمد حنیفی، موسی حکیمی، دکتر یونس کریمی، محمد خیرالله زاده، وهاب حضرتی، سرابی؛ ضلع جنوبی پایگاه اکنلو، 1340